Masy ziemne i gruz budowlany to też odpady
Czasami spotykamy się ogłoszeniami: „oddam ziemię za darmo” „przyjmę ziemię” czy „przyjmę gruz”. Urząd Gminy chciałby przybliżyć mieszkańcom problem, jaki powstaje w przypadku przyjmowania lub pozbywania się tego rodzaju odpadów.
Definicję odpadów i zasady postępowania służące ich zagospodarowaniu reguluje ustawa z dnia 14 grudnia 2021r. o odpadach (t. j. Dz. U. z 2023r. poz. 1587 ze zm.)
W świetle obowiązujących przepisów każdy gruz i ziemia z wykopów to odpady.
Ziemia wydobyta z terenu działki i przemieszczona poza jej teren stanowi odpad.
Zgodnie z art. 2 pkt.3 ustawy o odpadach, przepisów tej ustawy nie stosuje się, gdy gleba wydobyta w trakcie robót budowlanych jest zagospodarowana w miejscu jej wydobycia.
Gruz budowlany (betonowy, ceglany, ceramiczny) stanowi odpad w rozumieniu przepisów wspomnianej ustawy o odpadach.
Odpadem w myśl przepisu art. 3 ust.1 pkt. 6 ww. ustawy jest bowiem każda substancja lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia się jest obowiązany. Zagospodarowanie odpadów musi odbywać się ściśle według zasad wynikających z ustawy o odpadach oraz przepisów wykonawczych do tej ustawy.
Czy osoba fizyczna może przyjąć odpady? Tak, ale…
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami mogą poddawać odzyskowi na potrzeby własne, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. z 2016r. poz. 93) jasno wskazuje, że tylko niektóre rodzaje odpadów mogą być wykorzystywane przez osoby fizyczne i to tylko w celach wskazanych w rozporządzeniu.
Załącznik do przywołanego rozporządzenia, wskazuje możliwość wykorzystania przez osoby fizyczne:
- gleby i ziemi, w tym kamieni (kod odpadu: 17 05 04) – do utwardzania powierzchni po rozkruszeniu odpadów, jeśli jest to konieczne do ich wykorzystania, oraz z zachowaniem przepisów odrębnych, w szczególności przepisów Prawa wodnego i Prawa budowlanego;
dopuszczalna maksymalna ilość odpadów do przyjęcia to: 0,2 Mg/m2 (tj. 200kg/m2 – co stanowi mn. w. ok 20 cm warstwę ) utwardzanej powierzchni
- zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadów materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06 (kod odpadu: 17 01 07 – do utwardzania powierzchni, budowy fundamentów, wykorzystania jako podsypki pod posadzki na gruncie po rozkruszeniu odpadów, jeśli jest to konieczne do ich wykorzystania, oraz z zachowaniem przepisów odrębnych, w szczególności przepisów Prawa Wodnego i prawa budowlanego;
dopuszczalna maksymalna ilość odpadów do przyjęcia to: 0,2 Mg/m2 (tj. 200kg/m2 – co stanowi mn. w. ok 20 cm warstwę) utwardzanej powierzchni.
W przypadku innych podmiotów lub wykorzystania innych odpadów przez osoby fizyczne i jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami zastosowanie znajdzie rozporządzenie Ministra Środowiska z 11 maja 2015 r. w sprawie odzysku poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. z 2015r. poz.796). Aby móc wykorzystać zgodnie z tym rozporządzeniem odpady, ich posiadacz musi się legitymować stosownym zezwoleniem na przetwarzanie odpadów.
Urząd Gminy nakłania właścicieli nieruchomości do gruntownego przeanalizowania możliwości podsypywania i utwardzania terenów nieruchomości.
Przyjęcie na teren nieruchomości odpadów niezgodnie z przepisami, wiąże się odpowiedzialnością władającego nieruchomością (z reguły właściciela nieruchomości) za bezprawne składowanie i przetwarzanie odpadów. W przypadku niezgodnego z przepisami prawa składowania lub magazynowania odpadów w miejscu na ten cel nieprzeznaczonym wójt gminy zobowiązany jest nakazać posiadaczowi tych odpadów, ich usunięcie – zgodnie z art. 26 ust. 2 ustawy o odpadach. Wykonanie takiej decyzji następuje tylko poprzez zawarcie umowy na usunięcie, transport i zagospodarowanie odpadów z przedsiębiorcą posiadającym odpowiednie zezwolenie, wydane przez właściwy organ. Potwierdzeniem usunięcia odpadów z danej działki są każdorazowo karty przekazania odpadów do uprawnionego miejsca.