Europejski Dzień Wiedzy Antybiotykach (EAAD, ang. European Antibiotic Awareness Day) został ustanowiony w 2008 roku przez Komisję Europejską na wniosek Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC ang. European Centre for Disease Prevention and Control).

Natomiast w dniach 18-24 listopada obchodzimy Światowy Tydzień Wiedzy o Antybiotykach (WAAW, ang. World Antibiotic Awareness Week), który został ustanowiony przez Światową Organizację Zdrowia w 2015 r.


Inicjatywy te są odpowiedzią na narastające zagrożenie związane ze zjawiskiem oporności drobnoustrojów na antybiotyki. Kampanie informacyjne organizowane w ramach EAAD i WAAW mają na celu zwiększenie świadomości na temat globalnej oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe (AMR) i zachęcenie ogółu społeczeństwa, pracowników ochrony zdrowia i decydentów do najlepszych praktyk, aby uniknąć dalszego pojawiania się i rozprzestrzeniania zakażeń lekoopornych. Konsekwencją zjawiska antybiotykooporności jest ograniczenie możliwości skutecznego leczenia infekcji, a więc zwiększająca się zachorowalność i śmiertelność z powodu zakażeń.


Głównym celem EDWA jest zwrócenie uwagi i poprzez prowadzone działania podniesienie świadomości społeczeństwa, polityków oraz specjalistów medycznych na temat zjawiska narastania i rozprzestrzeniania się oporności na antybiotyki wśród drobnoustrojów wywołujących zakażenia u człowieka.


Bakterie oporne na antybiotyki są stałym problemem występującym w szpitalach w całej Europie.


    Występowanie bakterii opornych na antybiotyki stało się codziennym problemem szpitali w całej Europie.
    Niewłaściwe stosowanie antybiotyków może powodować infekcję bądź kolonizację pacjentów bakteriami opornymi na antybiotyki, takimi jak: Staphylococcus aureus (MRSA) opornymi na meticylinę, enterokokami (VRE) wankomycynoopornymi oraz wieloopornymi pałeczkami Gram-ujemnymi.
    Niewłaściwe stosowanie antybiotyków wiąże się z podwyższoną częstością pojawiania się zakażeń Clostridium difficile.
    Występowanie, selekcja oraz rozprzestrzenianie opornych bakterii stanowi zagrożenie bezpieczeństwa pacjentów w szpitalach:
        Zakażenia wywołane bakteriami opornymi na antybiotyki powodują wzrost zachorowalności i śmiertelności pacjentów jak również wydłużenie okresu hospitalizacji.
        Oporność na antybiotyki często prowadzi do opóźnienia włączania właściwej terapii antybiotykowej.
        Niewłaściwa bądź opóźniona terapia antybiotykowa u pacjentów z ciężkimi zakażeniami wiąże się z gorszymi wynikami leczenia oraz niejednokrotnie śmiercią pacjenta.
        Liczba antybiotyków będących w badaniach klinicznych jest niewielka i, jeśli oporność na antybiotyki będzie nadal wzrastać, nie będzie antybiotyków gwarantujących efektywną terapię.


W jaki sposób stosowanie antybiotyków wiąże się z powyższym problemem?


    Pacjenci hospitalizowani z dużym prawdopodobieństwem zostaną poddani terapii antybiotykowej, która w 50% przypadków może być nieskuteczna.
    Niewłaściwe stosowanie antybiotyków w szpitalach jest jednym z głównych czynników, powodujących powstawanie oporności na antybiotyki.
    Niewłaściwe stosowanie antybiotyków może przejawiać się w następujących działalniach:
        Gdy antybiotyki przepisywane są na wyrost;
        Gdy terapia antybiotykowa włączana jest zbyt późno u poważnie chorych pacjentów;
        Gdy spektrum terapii antybiotykowej jest zbyt wąskie bądź zbyt szerokie;
        Gdy dawka antybiotyku jest zbyt niska bądź zbyt wysoka w porównaniu z dawką właściwą dla danego pacjenta;
        Gdy trwanie terapii antybiotykowej jest zbyt krótkie bądź zbyt długie;
        Gdy terapia antybiotykowa nie zmienia się na celowaną wraz z dostępnością wyniku badania mikrobiologicznego.



Ponad połowa wszystkich antybiotyków
w szpitalach stosowanych jest
niepotrzebnie lub nieodpowiednio